Een aantal jaar geleden zijn mijn man en ik gaan backpacken door de Ardennen. We hadden weinig geld, geen auto maar wel twee stokoude rugzakken en een goede conditie, dus vol goede moed gingen we op pad. Klaar om de Belgische wildernis te ontdekken..

Nu staan de Belgische autowegen al niet bekend om hun moderne onderhoud (een Belgische kennis deed onlangs de zeer treffende uitspraak dat je ‘zelfs met je ogen dicht nog door hebt wanneer je de grens oversteekt), dat gebrekkige onderhoud geldt des te meer voor de wandelpaden. Tijdens onze tochten stuitten mijn wederhelft en ik met regelmaat op totaal overwoekerde paden of wegen die plotseling oploste in het bos bleek onze nagelnieuwe wandelkaart er een geheel eigen interpretatie van de werkelijkheid op na te houden. Toch weerhield dit ons er niet van om tijdens onze wandelingen de bospaden te verkiezen boven de paden langs de autowegen. We waren immers ‘op avontuur’!

Avontuurlijk werd het zeker. Tijdens één van onze tochten bewandelden we, bepakt en bezakt, een steil pad dat steeds smaller werd. Terwijl we dapper over het overwoekerde pad struinden, vroegen we ons na verloop van tijd toch wel af of we niet beter konden omkeren. Maar ach, we hadden al zo’n eind gelopen, dan zouden we dat steile stuk nog eens omláág moeten afleggen, wellicht zou het pad zo weer breder worden en bovendien: volgens de kaart waren we bijna bij een kruising….

Dus gingen we door. De verwachte kruising bleek echter niet te bestaan en de helling naast ons werd zo steil dat we ons af vroegen of we nog wel over het pad liepen, of dat we op een richel waren terecht gekomen. Nog steeds gingen we door. Tot ‘de weg’ geblokkeerd werd door een omgevallen boom, die er waarschijnlijk al jaren lag. Hoewel we dit gegeven gerust hadden mogen opvatten als Moeder Aarde’s laatste waarschuwing, besloten we om onder die boom door te kruipen. Met onze rugzakken op. Kijk, en toen ging het mis. De Echtgenoot mocht dan gezegend zijn met een goede partij spieren en binnen no time onder die boom door gekropen zijn, ik had die spierkracht niet en op het moment dat de zwaartekracht een bondje sloot met mijn backpack, ging ik niet meer vooruit, maar achteruit. Richting die steile afdaling. Oeps.

Nog net voor ik naar beneden zou kelderen kon ik me vastgrijpen aan een boomwortel. ‘Dus dit is hoe toeristen de krant halen.’ dacht ik nog en zag mezelf al met gebroken ledematen in een traumahelikopter de Ardennen verlaten.

Zo ver kwam het niet. Vicente trad op als een ware redder in nood en trok me onder de boom door. Twintig minuten later vonden we weer tekenen van beschaving en een dik uur verder stapten we gezond en wel op de trein naar Dinant.

Nu even naar de praktijk van de danstherapeut. De manier waarop Vicente en ik stug en eigenwijs wel even die Ardennen dachten te bedwingen, is tekenend voor de manier waarop ik veel mensen met stress zie omgaan. Hoewel stress in veel varianten voorkomt (posttraumatische stress, burn out klachten, een relatie die schuurt of onverwerkt zeer uit het verleden), vinden we het hoe dan ook vaak lastig om de signalen van stress op tijd op te merken en, als we het wel signaleren, er écht naar te luisteren. Op dezelfde manier waarop ik voor mezelf redeneerde dat we onze tocht door de Ardennen gewoon voort konden zetten, komen we vaak ook met tal van excuses om maar niet naar de signalen van ons lichaam te luisteren. ‘Ik doe het altijd op deze manier!’ ‘Mijn moeder had mijn hulp echt nodig, het kon even niet anders.’ ‘Ik kan me toch niet zomaar ziek melden? En mijn baan dan?’ ‘Nog even volhouden, het is bijna vakantie, dan gaat de stress vanzelf weg.’ Allemaal gedachten die ons tegenhouden de confrontatie met onze binnenwereld aan te gaan en met onze rugzak op die lange weg terug naar beneden af te leggen.

Hoewel mijn cliënten vaak op zoek zijn naar een paar kant en klare oefeningen om de stress die ze ervaren zo snel mogelijk te reguleren (‘Ik wil me beter kunnen ontspannen’), vind ik het dan ook veel belangrijker om eerst eens te gaan luisteren naar dat lichaam. Voelen, contact maken, en dat wat er is bestaansrecht geven. Hoe moeilijk dat is blijkt wel uit de antwoorden die ik vaak krijg op de vraag: ‘Wat heb je kunnen opmerken in je lijf?’. ‘Hoofdpijn’ ‘stijve schouders’ ‘Ik lag totaal futloos op de bank.’ Op zich hele duidelijke signalen, maar helaas ook vaak het punt waarop we, figuurlijk gesproken, vastgeklampt aan een tak boven die afdaling bungelen.

De veel subtielere signalen van stress ontgaan ons vaak: een diepe zucht, een hartslag die versnelt, kaken die zich opeenklemmen. Op het moment dat we deze signalen gaan herkennen, kunnen we ons ook beter bewust van de strategieën die we vervolgens toepassen en bewuster keuzes gaan maken.

Dus neem af en toe eens een moment om in te checken bij je eigen lichaam. Ga eens na hoe je ademt, hoe je lichaam aanvoelt of waar je juist geen contact mee krijgt, hoe jij je voelt. Wacht niet tot je lichaam je terugfluit en je niet meer voor of achteruit kunt, maar probeer eens in het hier en nu stil te staan bij alle processen die in je lichaam plaatsvinden. Laat het maar eens toe!

In dialoog met je lichaam zal je uiteindelijk vanzelf ontdekken wat voor jou de beste manier is om met je stressbron om te gaan. Rechtsomkeert maken, in een rustiger tempo doorgaan, bagage achterlaten, even ademhalen: als je begint met luisteren zal je lichaam je wel vertellen wat je nodig hebt. Wat dat precies is, dat is heel persoonlijk, daarin is geen goed of fout.

Hoe vaker je de tijd neemt om bewust te worden van wat zich in je lichaam afspeelt, hoe duidelijker de kaart van je binnenwereld uiteindelijk wordt. Maar zelfs als de stress dan even groter wordt en je voor je gevoel aan die boomwortel hangt, dan is dat ook oké! Er is altijd wel iemand die je weer met twee benen op de grond wil helpen en wie weet levert juist die ervaring je een mooi, grappig, inspirerend of waardevol verhaal op!