Dans- en Bewegingstherapie
Vaktherapie
Dans- en bewegingstherapie is een van de therapievormen binnen de categorie ‘vaktherapie’ (voorheen creatieve therapie). In onze praktijk in Maastricht wordt vaktherapie aangeboden en onze activiteiten worden voornamelijk gegeven door vaktherapeuten. Dans- en Bewegingstherapie is naast dramatherapie, beeldende therapie en muziektherapie een van de therapievormen binnen vaktherapie. Het is net als alle vaktherapieën een ervarings- en lichaamsgerichte therapievorm, waarbij de verbinding tussen geest en lichaam centraal staat.
Wat is dans en bewegingstherapie?
Binnen dans- en bewegingstherapie staat de verbinding en integratie tussen geest en lichaam centraal. De focus ligt op hetgeen we in onze gedachten en gevoelens ervaren ook in ons lichaam gewaar te worden. In de beweging kan deze gewaarwording onderzocht en zichtbaar worden. Het onderzoeks en reflectieproces is maar een van de mogelijkheden binnen deze therapievorm. Dans en beweging zijn expressief, je proces wordt zichtbaar voor de ander waardoor er mogelijkheden zijn om in relatie tot de ander interactiepatronen te onderzoeken en te veranderen. Vooral voor mensen die zich ofwel verbaal erg sterk zijn, of zich verbaal minder goed kunnen uiten is het interessant om non-verbaal te werken. Op dit gebied hebben we minder ervaring en staan we vaak meer open om nieuwe zaken uit te proberen.
Het lichaam vormt binnen deze werkwijze het belangrijkste materiaal om tot herstel, verandering en ontwikkeling te komen. Ervaren en doen staan centraal, met het eigen lijf en bijbehorende lichaamssignalen als belangrijkste materiaal. Het actief tot expressie brengen van gevoelens en emoties middels beweging, vermindert blokkades in het lijf die van invloed kunnen zijn op het sociale en emotionele welzijn. Ook lichamelijke klachten zoals hoofdpijn ten gevolge van stress, paniekreacties naar aanleiding van een trauma of somberheid en vermoeidheid ten gevolge van een burn-out of depressie kunnen onderzocht worden binnen dans en bewegingstherapie. Er wordt aan de onderliggende oorzaken gewerkt door naar het lichaam te luisteren.
Je vergroot zo je lichaamsbewustzijn, emoties kunnen non-verbaal worden geuit en nieuwe ervaringen worden opgedaan in het contact met jezelf.
Het persoonlijke bewegingsvocabulaire wordt onderzocht en uitgebreid. Deze nieuw verworven bewegingsvrijheid vertaald zich naar het gedrags- en handelingspatroon in het dagelijkse leven. Via de weg van beweging kunnen nieuwe mogelijkheden geëxploreerd worden en kan het contact met je eigen lijf verstevigd worden.
Dans brengt je in verbinding met je lijf en je gevoel.
Een proces van zichtbaarheid waarin je leert zorgen voor en luisteren naar je lichaam.
In beweging ga je de dialoog aan met je lichaam.
Voorbeelden van doelen gesteld worden binnen de danstherapie zijn bijvoorbeeld: leren de rust in onszelf te vinden en daardoor verbetering verkrijgen op het gebied van zelfzorg, het zelfvertrouwen vergroten of emotieregulatie. Via het lichaam en bewegen worden dus veranderingen op gang gebracht die doorwerken in het geheel aan gedrag en functioneren. Het maken van bewegingen naar aanleiding van een bepaalde situatie of gebeurtenis kan tot nieuwe perspectieven leiden. Op deze manier kan Dans- en Bewegingstherapie gericht ondersteuning bieden in de omgang met een specifiek probleem of bij een specifieke vraag. Je gaat een creatief, lichaamsgericht onderzoeksproces aan dat mogelijkheden biedt tot groei en integratie van nieuwe leer-, plezier- en succeservaringen in het dagelijkse leven. Je maakt jezelf zichtbaar en hoorbaar, met aandacht voor je lijf.
Ervaringen van een danstherapeut
‘Hoi! Ik ben Ilse en ik ben hier dans-en bewegingstherapeut!’ Niet zelden zie ik een paar ogen tegenover me verschrikt een beetje groter worden nadat ik me heb voorgesteld. ‘Zei ze nou serieus dans? Moet ik gaan dansen hier? Ik ga toch zeker niet dansen met dat mens!’ kan ik ze horen denken. Een enkeling durft het, iets genuanceerder, hardop uit te spreken.
Dansen. Tsja. Het roept nogal wat op. We vinden het prachtig om naar te kijken, maar zelf doen…ho maar! ‘Dansen is iets voor meisjes.’ vindt de tienjarige middenvelder. ‘Dansen, dat kan ik niet zo goed hoor! Veel te eng!’ denkt de vrouw die bang is zich te moeten meten met ‘Dance dance dance!’. ‘Beetje hossen in de kroeg doe ik nog wel, maar danstherapie? Veel te zweverig.’ vindt de nuchtere man.
Don’t worry. Ik zal je niet in een maillot hijsen, verwacht geen driedubbele pirouettes van je en zal ook geen rituele volksdans met je doen om je in een soort helende trance te brengen. That’s not how it works.
Wat kun je dan wel verwachten? Nou, eigenlijk is jouw lichaam datgene dat de koers van de therapie bepaalt. Jouw lichaam is namelijk veel meer dan een magnifiek voertuig waarmee je je over de aardbol verplaatst. Je lichaam is een boodschapper, die jouw emoties, jouw beleving van de buitenwereld vertaalt naar beweging. Terug deinsen, spierspanning, een stokkende adem: allemaal manieren waarop je lichaam je binnenwereld tot uiting brengt. Sommige van deze signaaltjes zijn subtiel en vluchtig, anderen houden aan of worden ongemerkt een gewoonte: houdingen, spiergroepen die moeilijk ontspannen en bewegingspatronen die disfunctioneel zijn. Het zijn deze signaaltjes die ons helpen onszelf beter te leren kennen en begrijpen en ons de weg wijzen naar herstel.
Binnen dans-bewegingstherapie ga jij samen met je therapeut onderzoeken wat je lichaam je vertelt en wordt je uitgedaagd nieuw bewegingsgedrag uit te proberen. Je kunt letterlijk ontdekken waar jouw kracht zit, hoe je je sterk kan voelen. Je kunt leren je grenzen aan te geven, alle controle even loslaten, in contact komen met je emoties, ze uiten en nieuwe gevoelens ervaren in het hier en nu. Uiteindelijk is het jouw persoonlijke bewegingspatroon dat invulling geeft aan de werkvormen die worden aangeboden, jouw behoefte staat centraal.
Zeker, je wordt uitgenodigd om buiten je comfortzone te treden en te spelen, experimenteren met beweging, expressief te zijn. Daar is (onder andere) dans een prachtig middel voor. Jep, dat voelt soms best een beetje eng. Maar ook fantastisch, bijzonder. Meestal, als je eenmaal in beweging bent, voelt het ook niet meer vreemd of eng, maar juist heel natuurlijk. Dus ik daag je uit, als je nieuwsgierig bent, neem je angst en twijfel mee en loop eens binnen. Zullen we dan samen een dansje wagen?
Ilse is dans- en bewegingstherapeute en werkt momenteel op Adelante naast de werkzaamheden die ze uitvoert binnen haar eigen praktijk ‘Ilse & Vincente’.